ЈорданПетровски
ЈорданПетровски-ЦРНИ
      
Posts: 17,638
Joined: Mar 2010
Reputation:
36
|
Quote:Србија зрачи, ние без заштита
Во помали или во поголеми размери, Србија е присутна во повеќе полиња на македонското општество, почнувајќи од културно-забавниот живот со своите турбофолк-ѕвезди, потоа со религијата преку својата инсталација ПОА, во лустрацијата преку тајните врски со Белград и во делови од стопанството
![[Image: nasl%5B16%5D.jpg]](http://www.novamakedonija.com.mk/Uploads/News/nasl%5B16%5D.jpg)
Тоа што програма на телевизијата Пинк, која стана своевиден општествен, културен, па и државен симбол на Србија во изминативе две децении, ќе зрачи и од Македонија, ќе нé направи сите поголеми србомани? Ова е едно од почесто поставуваните прашања во земјава, откако се најави дека медиумскиот гигант од Белград влегува и на нашиот пазар.
Се појавија мислења дека се враќа србизацијата, како во поранешна Југославија, кога српското влијание беше најсилно, а преземањето на медиумскиот простор е само дел од тој процес. Некои се повикуваат на посебните врски меѓу двете држави поради заедничката историја, која ги спречува македонските граѓани да ја гледаат Србија како која било друга држава, туку, во зависност од афинитетите, да ја чувствуваат како патрон или како хегемон.
Северниот сосед денес нема којзнае колкаво економско влијание врз земјава. Според податоците на Народната банка на Македонија, во последниве години од таму доаѓале одвај еден отсто од странските вложувања во Македонија. Не ги следиме ниту српските политички текови, го признаваме Косово.
Но слушањето српска музика се доживува како сосема нормална работа, за разлика од слушањето бугарска, грчка или албанска.
Србија сé повеќе ја шири прегратката кон Македонија, но постојат мислења дека таа не е доволно моќна, ниту доволно заинтересирана за тоа да го прави организирано, туку сé ни се случува спонтано.
ОД ЦЕЦА ДО АВИОНИ
Преземањето на Алфа, телевизија со национална концесија во Македонија, од српскиот медиумски гигант Пинк, се оценува како уште еден чекор кон ширењето на српското влијание во земјава, на кој му претходеа многу други во последниве години.
Така, денес повторно навлегуваме во период во кој почести се големите концерти на српски естрадни уметници, отколку на македонски. Жељко Самарџиќ веќе ја собра својата публика во спортската сала „Борис Трајковски“, најголемиот простор во земјава каде што може да се одржи музички настан во зимски услови. Но тоа е само увертира во спектаклите што во истата сала ги најавуваат Јелена Карлеуша на 20 ноември и Светлана Ражњатовиќ-Цеца шест дена подоцна. Тие се најпознатите српски турбофолкерки, а втората веќе беше во Македонија летово, на прилепскиот пивофест.
Освен во забавниот живот, Србија ѕирка и во многу други области во македонското општество, на пример во повеќе значајни стопански сектори. Пред три години белградската компанија „Имлек“ ја купи најголемата млекарница во земјава, битолската, и веднаш ја ребрендира, за логото на „Бимилк“ што повеќе да потсетува на матичното.
Лани, пак, авиокомпанијата ЈАТ си формира своја фирма-ќерка во Скопје, „МАТ ервејз“, на тој начин преземајќи го името на поранешниот македонски национален авиопревозник. Тука се и „Хемофарм“, „Здравје“, „Галеника“, „Свислион“ и други компании.
Северниот сосед се замеша и во еден од политички најексплоатираните процеси во земјава, лустрацијата, откако досиеја од Белград се најдоа во дворот на тетовскиот професор Шпенд Љуши, за кои подоцна комисијата за верификација на фактите утврди дека не биле вистинити.
Политичарите во Србија не му одолеаја ниту на проблемот што Грција го има со името на Република Македонија, па претседателот Борис Тадиќ во јануари годинава, по средбата со грчкиот премиер Јоргос Папандреу, самиот се понуди да биде посредник за тоа прашање да се реши. Според Тадиќ, Србија треба што поактивно да биде вклучена во решавањето на отворените прашања во Југоисточна Европа, за денес да биде дел од решенијата, а не како во минатото, од проблемите.
На сето тоа може да се додаде и однесувањето на Српската православна црква, која си ја смета Македонија за дел од своето канонско подрачје, па дури си инсталира своја верска организација во земјава, преку Јован Вранишковски.
Каде сé е присутна Србија во македонското општество?
ПОСЕБНИ ОДНОСИ
Различни се мислењата за тоа колку српското општество навистина влијае врз македонското, во сите сфери. Според едни, тоа влијание е огромно, а други тврдат дека нема од што да се плашиме.
- Македонија е под огромно влијание од Србија. Сето тоа се должи на немање добра вистинска лустрација, базирана на документи што ги има кај нас. Да се примени словенечкиот модел и да се откријат сите кодоши. Наместо тоа, гледаме дека Бора Чорба го угостуваат во Универзалната сала, и портокаловите и сините, и покрај сите негови изјави за Македонија. Сето тоа сведочи за краткото паметење или за намерната амнезија - смета режисерот Борис Дамовски.
![[Image: 52.jpg]](http://www.novamakedonija.com.mk/Uploads/Image/2010/NOEMVRI/52.jpg)
Слободан Чашуле, поранешниот македонски министер за надворешни работи, пак, вели дека доаѓањето на телевизијата Пинк не треба да се сфати како дел од некој сериозен процес, иако со Србија имаме комплексни односи.
- Оваа територија порано беше дел од Јужна Србија, а потоа беше изложена на тивка асимилација, која сé уште постои. Кога јас бев директор на Македонското радио, непосредно пред референдумот во 1991 година, нарачавме анкета, која покажа дека дури 44 отсто граѓани сакаа да останеме во заедница со Србија. За среќа, оттогаш се отрезнуваме, па и нивното влијание е драматично опаднато. Сето тоа беше помогнато и од деинсталирањето на српските безбедносни служби, што Слободан Милошевиќ ги наследи од поранешна Југославија. Денешните млади генерации воопшто немаат некаков култ кон Србија. За нив таа е само уште една странска држава - додава Чашуле.
Српските врски се послаби од тоа што треба да бидат, истакнува Слободан Угриновски, лидерот на Сојузот на Титови леви сили.
- Процесите што се случуваат немаат никакви загрижувачки компоненти. Дури треба да има и поголема соработка во бившите југословенски простори, на културен, забавен, па и на економски план. Што се однесува до специфичноста на односите, Србија и Македонија се две независни држави, членки на Обединетите нации. Но само со Србија сме ги расчистиле односите со тапија, дека поранешната српска територија денес е македонска држава и таа ја признава како таква. Ме чуди тоа што за Алфа не се крена паника кога ја презедоа Грци, па потоа Штерјо Наков, а веднаш се вклучи алармот затоа што доаѓа српска телевизија - рече Угриновски.
СРБИЈА НЕ МОЖЕ НИТУ САМАТА ДА СЕ ОРГАНИЗИРА
Тоа што се проценува како ширење на српското влијание во регионот е дело на приватни иницијативи, мотивирани од бизнис-интереси, што се случуваат сосема спонтано, објаснува Милан Николиќ, српски социолог и политички аналитичар.
- Би сакал да сме толку моќни како држава, но Србија денес не може ниту самата да се организира, а камоли да спроведе едно такво организирано ширење на својата моќ и влијанието во поширокиот регион. Државата си има свои проблеми, економски, кои верувам ги има и во Македонија, и се концентрира на тоа како да ги реши. Повеќе ги развиваме односите со Германија, Белгија, Италија и со Холандија, значи со земји што имаат пари и што би можеле нешто да вложат кај нас. Регионот сé помалку нé интересира. Медиумите ретко се занимаваат со некоја состојба во Босна и Херцеговина или во Хрватска, Словенија и Црна Гора се уште помалку присутни, а Македонија воопшто ја нема на нивната агенда - вели Николиќ.
Сепак, тој додава дека како држава со пазар и со економски потенцијали што се поголеми од тие на соседите, Србија има влијание врз регионот, но тоа самото си доаѓа на површината, без некој да го поттурне.
Автор: Гоце Трпковски
Христо читаш ли ??? се повеке "бугаофили" како тебе во Македонија.
Почнаа луѓево да го гледата влианиева во културно-забавниот живот со своите турбофолк-ѕвезди, потоа со религијата преку својата инсталација ПОА, во лустрацијата преку тајните врски со Белград
|
|